Οι πρώτες ύλες που χρησιμοποιούμε σε όλα μας τα σαπούνια είναι αποκλειστικά φυτικά συστατικά και βότανα.
Δεν χρησιμοποιούμε ζωικά λίπη ούτε χημικά συντηρητικά.
Ακολουθεί μια σύντομη περιγραφή των βασικών ιδιοτήτων των κυριοτέρων φυτικών ελαίων και βοτάνων που χρησιμοποιούμε στην παρασκευή των σαπουνιών μας.
Φυτικά λίπη και έλαια Ελαιόλαδο – αναντικατάστατο!
Όλα ανεξαιρέτως τα σαπούνια μας έχουν ως κύριο συστατικό το αγνό παρθένο ελαιόλαδο (σε ποσοστό μεγαλύτερο του 50%). Πρόκειται για ένα λάδι που "δεν χρειάζεται συστάσεις"! Όλοι λίγο-πολύ γνωρίζουμε τις ευεργετικές του ιδιότητες - αφθονούν οι πηγές (στο διαδίκτυο και αλλού) όπου μπορούμε να πληροφορηθούμε για αυτό το δώρο της φύσης. Ενδεικτικά αναφέρουμε πως έχει αντιοξειδωτικές ιδιότητες, θρέφει και ενυδατώνει το δέρμα, συντελεί στη μείωση της ξηροδερμίας, αλλεργιών, τριχόπτωσης, κλπ. Ένα τέτοιο έλαιο λοιπόν δεν είναι δυνατόν να απουσιάζει από τη σύνθεση κάθε ποιοτικού σαπουνιού, ιδιαίτερα εδώ στη Ελλάδα όπου τα ελαιόδεντρα αφθονούν!
Βούτυρο καριτέ
Το βούτυρο καριτέ (shea butter) παράγεται από τους καρπούς ενός δένδρου που ευδοκιμεί σε ορισμένες χώρες της Αφρικής. Έχει εξαιρετικές ενυδατικές ιδιότητες και είναι πλούσιο σε θρεπτικά συστατικά και βιταμίνες. Έχει επουλωτική, αντιγηραντική και αντιοξειδωτική δράση και χρησιμοποιείται ευρύτατα για την παρασκευή καλλυντικών.
Αμυγδαλέλαιο
Έξοχο ενυδατικό λάδι, με πλούσια θρεπτικά συστατικά και βιταμίνες. Αναζωογονεί και βελτιώνει την υφή της επιδερμίδας.Φοινικέλαιο & καρυδέλαιο
Το υψηλής ποιότητας φοινικέλαιο που επίσης χρησιμοποιούμε σε πολλά σαπούνια μας χαρίζει σκληρότητα και μεγαλύτερη διάρκεια στο σαπούνι. Το καρυδέλαιο και το φοινικοπυρηνέλαιο είναι παρόμοια μεταξύ τους έλαια που παράγονται από τον πυρήνα της καρύδας και του καρπού της φοινικιάς αντίστοιχα και εκτός από τις ενυδατικές τους ιδιότητες ενισχύουν τον φυσικό αφρισμό του σαπουνιού.2. Βότανα
Καλέντουλα
Ευρύτατα χρησιμοποιούμενο στην παρασκευή καλλυντικών, το εκχύλισμα της καλέντουλας είναι καταπραϋντικό, αντιφλεγμονώδες, αντιβακτηριδιακό, βοηθά στην αναδημιουργία των ιστών και είναι ευεργετικό σε διάφορες δερματικές παθήσεις.Χαμομήλι
Γνωστό σε όλους για την επίσης ευρεία χρήση του ως καταπραϋντικό, αντιφλεγμονώδες, ευεργετικό για ξηρότητα, κοκκινίλες, ερεθισμένο δέρμα.Μελισσόχορτο
Το εκχύλισμα μελισσόχορτου είναι αντιμικροβιακό, αντιοξειδωτικό και ευεργετικό σε διάφορες δερματικές παθήσεις.Δενδρολίβανο
Άλλο ένα ευρύτατα χρησιμοποιούμενο βότανο. Το εκχύλισμά του χρησιμοποιείται ως αντισηπτικό, επουλωτικό, τονώνει τις ρίζες των μαλλιών και είναι ευεργετικό σε διάφορες δερματικές παθήσεις.Μέλι & μελισσοκέρι
Είναι πραγματικά τεράστια η λίστα των ευεργετικών ιδιοτήτων του πολύτιμου αυτού προϊόντος της μέλισσας. Συνοπτικά μόνο αναφέρουμε τις αντισηπτικές, αντιοξειδωτικές, αντιαλλεργικές, αντιβακτηριδιακές και ενυδατικές του ιδιότητες!Η ψυχρή μέθοδος
Η μέθοδος που χρησιμοποιούμε για την παρασκευή των σαπουνιών μας είναι η λεγόμενη «ψυχρή μέθοδος». Σε αυτή τη μέθοδο, τα έλαια και τα λίπη θερμαίνονται μόνον όσο χρειάζεται για να λιώσουν και να έλθουν στην επιθυμητή θερμοκρασία πριν αναμιχθούν με το διάλυμα καυστικής σόδας, χωρίς άλλη προσθήκη θερμότητας ή βρασμό των ελαίων. Η αντίδραση σαπωνοποίησης συνεχίζεται σε αργό ρυθμό για πολλές ώρες μέσα στο καλούπι. Η μέθοδος αυτή είναι μια μέθοδος «αργή», διότι εκτός των άλλων απαιτείται και μεγάλο διάστημα ξήρανσης και ωρίμανσης των σαπουνιών ώστε αυτά να αποκτήσουν τις βέλτιστες φυσικές τους ιδιότητες (απαλότητα, αφρισμός, διάρκεια, κλπ). Το σημαντικό της όμως πλεονέκτημα είναι ότι η πλούσια σε ενυδατικές ιδιότητες γλυκερίνη (η οποία είναι από τα «παραπροϊόντα» της σαπωνοποίησης) παραμένει στο σαπούνι (και δεν απομακρύνεται με βρασμό ή αλάτι, όπως σε άλλες μεθόδους). Έτσι το σαπούνι έχει «φυσικές» ενυδατικές ιδιότητες. Επίσης, λόγω του ότι δεν γίνεται καθαρισμός των ελαίων (με βρασμό και εξαλάτωση, όπως στη βιομηχανία), στην ψυχρή μέθοδο «υποχρεωτικά» πρέπει να χρησιμοποιούνται υψηλής ποιότητας έλαια, γιατί «φαίνεται» στην ποιότητα του αποτελέσματος (του σαπουνιού). Ότι βάλουμε, παίρνουμε!Η «υπερλίπανση»
Στο σαπούνι μας χρησιμοποιούμε μια μικρή ποσότητα ελαίων παραπάνω από αυτήν που θεωρητικά απαιτείται για να γίνει πλήρως η αντίδραση σαπωνοποίησης. Κατ’ αυτόν τον τρόπο, το έλαιο που βρίσκεται σε περίσσεια «παραμένει» στο σαπούνι μετά το πέρας της σαπωνοποίησης, και ενισχύει τις ενυδατικές ιδιότητες του σαπουνιού κάνοντάς το πολύ πιό φιλικό για το δέρμα. Η τεχνική αυτή ονομάζεται «υπερλίπανση» και είναι ένα από τα κλειδιά για την παρασκευή πραγματικά απαλών, περιποιητικών σαπουνιών.
Η ωρίμανση
Από τη στιγμή που βγαίνει από το καλούπι και κόβεται, το σαπούνι πρέπει να αφεθεί σε μέρος ξηρό και δροσερό για να ξηρανθεί (να αποβάλλει την υγρασία του) και να ωριμάσει. Αυτό το στάδιο διαρκεί 6-8 εβδομάδες, αναλόγως της συνταγής. Η ωρίμανση είναι απαραίτητη για να αποκτήσει το σαπούνι τις βέλτιστες ιδιότητες του (αφρισμός, διάρκεια, απαλότητα)Τί έκαναν «οι παλαιοί»;
Τον παλιό καιρό για προφανείς λόγους οικονομίας, οι πρόγονοί μας δεν χρησιμοποιούσαν ελαιόλαδο «πρώτης» ποιότητας, αλλά τα λάδια που περίσσευαν από το τηγάνισμα, τα λίπη από το μαγείρεμα και τη «μούργα» του λαδιού. Ηταν λοιπόν υποχρεωμένοι να βράζουν τα λάδια και να προσθέτουν αλάτι κατά τη διαδικασία για να κατακάθονται τα βρώμικα λίπη (και να μπορούν να «ξαφρίζουν» το σαπούνι που ανέβαινε στην επιφάνεια). Βέβαια, μαζί με τα βρώμικα λίπη απομακρυνόταν και η παραγόμενη γλυκερίνη και το σαπούνι «έχανε» ένα πολύτιμο συστατικό του...Βιομηχανικές μέθοδοι
Στη βιομηχανική παραγωγή, προτιμώνται άλλες μέθοδοι, στις οποίες η παραγόμενη γλυκερίνη αφαιρείται από το σαπούνι (και πωλείται ξεχωριστά). Άλλωστε η «ψυχρή μέθοδος» δεν προσφέρεται για χρήση στη βιομηχανία (λόγω κυρίως της αργής ταχύτητας της αντίδρασης). Προτιμούνται μέθοδοι όπως π.χ. η θέρμανση λιπών και αλκαλίων με προσθήκη διαλύματος αλατιού για απομάκρυνση γλυκερίνης και ακαθαρσιών και εκ νέου ψήσιμο και θέρμανση, η εξουδετέρωση λιπαρών οξέων με ανθρακικά άλατα, κλπ.
Παραμύθια και αλήθειες.
«Φυσικό», «συνθετικό» και διάφορες σκόπιμες συγχύσεις
Σήμερα, με τη «στροφή» του καταναλωτικού κοινού σε περισσότερο «αγνά» και «φυσικά» προϊόντα, σχεδόν όλοι (των σαπωνοποιών και κατασκευαστών καλλυντικών συμπεριλαμβανομένων) τείνουν να χρησιμοποιούν κατά κόρον την λέξη «φυσικό» για ένα προϊόν, αφήνοντας να υπονοείται ότι αυτό σημαίνει ότι είναι «αγνό» και «ασφαλές». Η λέξη «φυσικό» ασκεί μια ιδιαίτερη γοητεία στον καταναλωτή και είναι επόμενο να γίνεται κατάχρησή της από το marketing των εταιρειών.Τα σαπούνια μας χωρίζονται σε τρείς κύριες κατηγορίες:
Η πρώτη κατηγορία περιλαμβάνει σαπούνια τα οποία δεν περιέχουν καθόλου άρωμα, είτε φυσικό (π.χ. αιθέρια έλαια) είτε συνθετικό, ούτε χρώμα. Οι πρώτες ύλες που χρησιμοποιούνται είναι μόνον τα έλαια που χρειάζονται για τη σαπωνοποίηση (και εκχύλισμα βοτάνων, αναλόγως της συνταγής). Μπορείτε να είσαστε σίγουροι ότι αυτά τα σαπούνια είναι πραγματικά ότι πιό «αγνό» μπορεί να παρασκευαστεί! Και να τα επιλέξετε άφοβα εάν έχετε ευαίσθητο δέρμα, υποφέρετε από διάφορα δερματικά προβλήματα, για βρέφη, κλπ. Η δεύτερη κατηγορία περιλαμβάνει σαπούνια με υψηλής ποιότητας συνθετικά αρώματα χωρίς αλλεργιογόνες ουσίες (δεν περιέχουν κανένα από τα 26 αλλεργιογόνα που περιλαμβάνονται στη σχετική λίστα της Ε.Ε. – directive 76/778/EEC, 7th amendment, annex III). Αν λοιπόν έχετε ευαίσθητο δέρμα αλλά δεν μπορείτε ν’ αντισταθείτε στη γοητεία των αρωμάτων, αυτή η κατηγορία είναι για σάς! Η τρίτη κατηγορία περιλαμβάνει σαπούνια με υψηλής ποιότητας «συμβατικά» αρώματα, ειδικά κατασκευασμένα για χρήση στη σαπωνοποιία.
Η επιλογή είναι δική σας. Δοκιμάστε μόνοι σας!
«Βαθύς καθαρισμός» ή «απαλό σαπούνι»;
Ένα σαπούνι είναι πρώτα και κύρια ένα προϊόν καθαρισμού. Αυτός είναι ο κύριος ρόλος του. Η προσθήκη περίσσειας ελαίων ή η χρήση ορισμένων ελαίων με πλούσιες ενυδατικές ιδιότητες «υποβαθμίζουν» την καθαριστική του ικανότητα. Δυστυχώς (ή ευτυχώς), σπανίως μπορούμε να τα έχουμε όλα! Έτσι, επαφίεται στο σαπωνοποιό να επιλέξει κατάλληλα τα υλικά και τις αναλογίες τους ώστε να επιτύχει την επιθυμητή ισορροπία ανάμεσα στις απορρυπαντικές ιδιότητες του σαπουνιού και την απαλότητα και την προστατευτική του δράση. Εμείς πιστεύουμε πως με τη χρήση ελαίων υψηλής ποιότητας και καλλυντικής / προστατευτικής δράσης έχουμε καταφέρει τα σαπούνια μας να επιτυγχάνουν ικανοποιητικό καθαρισμό ενώ ταυτόχρονα είναι πολύ φιλικά προς το δέρμα και επιτρέπουν το συχνό πλύσιμο χωρίς να το ξεραίνουν.
«Σαπούνι που φτιάχνεται χωρίς ποτάσα» ή «σαπούνι που δεν περιέχει ποτάσα»;
Κατ' αρχάς, ας πούμε τι ακριβώς είναι η "ποτάσα" (ή "καυστική ποτάσα"). Είναι η κοινή ονομασία της χημικής ένωσης "καυστικό κάλιο" (Υδροξείδιο του Καλίου), η οποία χρησιμοποιείται για την παρασκευή σαπουνιού (κυρίως υγρού). Μια συγγενής της χημική ένωση, η "καυστική σόδα" ("καυστικό νάτριο" ή Υδροξείδιο του Νατρίου), χρησιμοποιείται για την παρασκευή των γνωστών μας στερεών σαπουνιών. Και οι δύο ενώσεις ανήκουν στην χημική οικογένεια των "αλκαλίων". Καταχρηστικά έχει καθιερωθεί με τον όρο "ποτάσα" να αναφερόμαστε εναλλάξιμα και στις δύο αυτές ενώσεις, υποδηλώνοντας το αλκάλι που χρησιμοποιούμε για να φτιάξουμε το σαπούνι.Εδώ λοιπόν ας ξεκαθαρίσουμε τα πράγματα: ΜΗ βιομηχανικό σαπούνι χωρίς αλκάλι ως πρώτη ύλη (καυστικό νάτριο ή καυστικό κάλιο - ποτάσα, επί το λαϊκότερο) ΔΕΝ φτιάχνεται. Από τη στιγμή που τελειώνει η διαδικασία της σαπωνοποίησης όμως, εάν και εφόσον ο σαπωνοποιός έχει κάνει σωστά τη δουλειά του, το σαπούνι ΔΕΝ περιέχει πλέον ανιχνεύσιμα ίχνη ποτάσας: έχει όλη μετατραπεί πλέον σε σαπούνι!
Έτσι λοιπόν, η έκφραση «σαπούνι που δεν περιέχει ποτάσα» είναι σωστή (για ένα σωστά παρασκευασμένο σαπούνι), ενώ η έκφραση «σαπούνι που φτιάχνεται χωρίς ποτάσα» είναι ανακριβής και παραπλανητική. Ορισμένοι παραγωγοί (πονηρά κινούμενοι) χρησιμοποιούν τις παραπάνω εκφράσεις κατά τρόπο που να δημιουργεί την εντύπωση ότι το προϊόν τους φτιάχνεται χωρίς "ποτάσα" και να του προσδίδει την αίγλη καλύτερης ποιότητας από τα "σαπούνια που φτιάχνονται με ποτάσα". Προσέξτε λοιπόν: τώρα που ξέρετε, μην αφήνετε να σας παραπλανήσει το πονηρό marketing!
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου